Railatlas van Rotterdam

4.7 SCHIEDAM en VLAARDINGEN

Schiedam kende van 19 september 1902 tot 31 december 1917 een paardentramlijn tussen het Stationsplein en het Hoofdplein in de wijk De Gorzen. Deze enkelsporige lijn liep via de Singel, het Emmaplein en de Broersvest naar de Koemarkt en vervolgens over de (oude) Koemarktbrug naar de Gerrit Verboonstraat. Daar werd afgebogen naar de Lange Nieuwstraat, waarna de sporen over de Hoofdstraatbrug en de Hoofdstraat naar het Hoofdplein liepen. De totale lijnlengte was 2750 m en de spoorwijdte bedroeg 1000 mm. Er waren twee wisselplaatsen; één nabij het politiebureau op de Lange Nieuwstraat en een andere op de Koemarkt, waar men kon overstappen op de stoomtram naar Rotterdam. Bij beide eindpunten was een opstelspoor in vorkvorm aangelegd. Op een terrein aan de Hoofdstraat was een remise voor de zes gesloten en twee open tramwagens en een open bakwagen. De re-misesporen waren vanwege de beperkte ruimte bereikbaar via een draaischijfje. Voor de bouw van deze remise moest overigens de molen De Ploeg worden gesloopt. Goedbeschouwd bestond deze paardentramlijn uit twee delen; Stationsplein – Koemarkt en Koemarkt – Hoofdplein, die overigens als één lijn werd geëxploiteerd. Het eerste deel trok weinig vervoer omdat de afstand tussen het station en het centrum beloopbaar was. Het andere deel trok iets meer vervoer, doch de dienstuitvoering werd regelmatig gehinderd door openingen van de Koemarktbrug en/of de Hoofdstraatbrug. De lijn werd in aanvang door de Schiedamsche Tramweg Maatschappij (STM) zelf geëxploiteerd, doch vanaf 15 februari 1911 werd de exploitatie in handen gegeven van de RTM. Deze slaagde er in de lijn voor het eerst winstgevend te maken, doch de gevolgen van het uitbreken van de 1ste Wereld- oorlog betekende uiteindelijk toch de doodsteek. Opmerkelijk genoeg rijden sinds 2008 de tramlijnen 21 en 23 van de RET over nagenoeg hetzelfde traject tussen de Koemarkt en het NS-station. Weliswaar als onderdeel van veel langere tramlijnen, doch het gezegde “l’histoire se répète” is daarop toch van toepassing.

De ingebruikname van de paardentram Schiedam bij het station, 18-9-1902